06/2017
Zalecenia higieniczne i dietetyczne dla pacjentów z cukrzycą
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą która wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Niezwykle istotne w zapobieganiu powikłaniom jest zmiana stylu życia.
Zalecenia
1. Regularnie spożywaj posiłki
2. Dbaj o aktywność fizyczną (jest obowiązkowa, ale jeśli do tej pory twój tryb życia był mało aktywny, porozmawiaj z lekarzem, jakie ćwiczenia wykonywać).
3. Codziennie kontroluj ciśnienie krwi
4. Unikaj stresu
5. Nie pal papierosów.
6. Jeśli masz nadwagę postaraj się schudnąć pod kontrolą dietetyka
7. Regularnie zgłaszaj się na wyznaczone wizyty lekarskie i wykonuj badania kontrolne
8. Przyjmuj zalecane leki. Jeśli źle się po nich czujesz, porozmawiaj na ten temat z lekarzem.
9. kontroluj poziom cukru we krwi
10. badanie wykonuj zgodnie z harmonogramem ustalonym przez lekarza diabetologa
11. wynik badania zawsze odnotuj w dzienniczku samokontroli
12. insulinę podawaj zawsze zgodnie z zaleceniem diabetologa
13. Obserwuj reakcji swojego organizmu oraz podejmuj interwencję w stanie zagrożenia zbyt wysokim lub zbyt niskim poziomem cukru
14. utrzymuj w czystości sprzęt do pomiaru glikemii (glukometr, nakłuwacz)
15. paski testowe, przechowuj w chłodnym miejscu (ale nie w lodówce), pudełko, w którym są przechowywane otwieraj tylko na krótki czas potrzebny do wyjęcia paska.
16. Nigdy nie używaj przeterminowanych pasków
17. nie używaj tej samej igły (lancetu) do kilkakrotnego nakłucia !
18. Codziennie oczyszczaj ciało podczas kąpieli lub pod prysznicem;
19. Przestrzegaj higieny jamy ustnej - odbywaj regularne wizyty u stomatologa
20. Dbaj o stopy:
- chodź w wygodnych butach: skórzane, przewiewne, na twardej podeszwie, ze stabilnym obcasem z miękką samorozprężalną wkładką terapeutyczną;
- zanim założysz buty, sprawdź, czy wewnątrz nie ma drobnych kamyczków, piasku, odstających twardych szwów czy też zagiętych wkładek, które mogłyby powodować mikrourazy i ranki;
- skarpetki powinny być bawełniane bez uciskającego ściągacza. Nie zakładaj bezpośrednio na stopę wełnianych skarpetek (mogą podrażniać skórę). Skarpetki zmieniaj codziennie, a w razie potrzeby kilka razy dziennie;
- nie chodź boso, nie ogrzewaj nóg na kaloryferze, przy piecyku czy termoforem. Zaburzenia czucia bólu i temperatury mogą spowodować łatwe skaleczenie się i tworzenie ran;
- myj stopy codziennie, używając delikatnego mydła. Nie myj stóp dłużej niż 5 minut, gdyż wysusza to skórę, co może prowadzić do jej pękania. Moczenie stóp jest zakazane!;
- po umyciu ostrożnie usuwaj zrogowaciały naskórek tarką do stóp lub pumeksem. Nie używaj chemicznych środków na odciski ani nie próbuj ich usuwać ostrymi narzędziami.;
- paznokcie obcinaj prosto, równo, bez zaokrąglenia na brzegach;
- po umyciu posmaruj stopy tłustym kremem;
- oglądaj codziennie stopy pod kątem występowania odcisków, zakażeń, zadrapań lub pęcherzy;
- jeśli zauważysz ranę, od razu ją zdezynfekuj łagodnym środkiem odkażającym i zabezpiecz jałowym gazikiem. Jeśli po 2-3 dniach nie rozpocznie się proces gojenia rany, idź do lekarza.
Zlecenia dietetyczne
Wysokie poziomy cukru we krwi mają wpływ na rozwój chorób serca i naczyń krwionośnych, tj. miażdżyca, zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie tętnicze krwi, choroba niedokrwienna serca, udar mózgu. Aby zapobiec hiperglikemii poposiłkowej u osoby z cukrzycą, należy właściwie się odżywiać oraz zastosować leczenie skutecznie obniżające poziom cukru we krwi. Pacjenci z cukrzycą stosujący klasyczne insuliny ludzkie powinni spożywać co najmniej 5, a nawet 6 posiłków dziennie o ściśle określonych porach dnia oraz z odpowiednią ilością kalorii
1. Produkty zbożowe:
- produkty zbożowe jedz rozsądnie i z umiarem;
- wybieraj pieczywo razowe, a unikaj białego, słodkiego pieczywa, jak: chałki, strucle, bułki maślane, rogale, pieczywo półfrancuskie, chleb z dodatkiem miodu czy karmelu;
- wybieraj kasze gruboziarniste: gryczaną lub pęczak;
- płatki owsiane, pszenne, żytnie lub jęczmienne;
- muesli przygotuj samodzielnie z dodatkiem niewielkiej ilości suchych owoców i orzechów;
- Z dostępnych rodzajów ryżu najbardziej wskazany jest ryż brązowy, który zawiera większą ilość błonnika.
2. Warzywa:
- jedz je codziennie do każdego posiłku, najlepiej w postaci surówek i sałatek;
- Do najbardziej wskazanych, które można jeść w dużych ilościach należą: cykoria, kalafior, kiszona kapusta, ogórki świeże i kiszone, pomidory, rzodkiewki, sałata, szpinak;
- ogranicz: buraki, cebula, fasolka szparagowa, kapusta, marchew, papryka, pory;
- unikaj: groszku i kukurydzy konserwowej, bobu, korzenia pietruszki i selera;
- warzywa przyrządzaj z niewielką ilością tłuszczu;
- do surówek i sałatek dodawaj olej słonecznikowy, kukurydziany lub sojowy;
- do warzyw gotowanych dodawaj niewielkie ilości masła.
3. Śmietanę zamień na: jogurt, kefir, zsiadłe mleko, niskotłuszczowy majonez.
4. Owoce:
- jedz je codziennie w kilku małych porcjach;
- wskazane arbuzy, grejpfruty, melony, poziomki, truskawki;
- ogranicz: agrest, brzoskwinie, czereśnie, jagody, jabłka, gruszki, kiwi, maliny, morele, mandarynki, pomarańcze, czerwone porzeczki, wiśnie;
- unikaj: czarne porzeczki, śliwki, winogrona, banany, ananasy, brzoskwinie z puszki;
- ograniczaj spożycie owoców suszonych.
5. Przetwory owocowe:
- wyeliminuj z diety syropy owocowe, wysokosłodzone dżemy, powidła i marmoladę, a z umiarem stosuj dżemy niskosłodzone;
- w cukrzycy stanowczo odradza się soki owocowe, natomiast owocowo-warzywne powinny być spożywane sporadycznie;
6. Mleko i jego przetwory:
- wybieraj produkty zawierające nie więcej, niż 2% tłuszczu;
- ser twarogowy najlepiej chudy lub półtłusty;
- do przygotowania twarożków zamiast śmietany dodawaj zsiadłe mleko, kefir lub jogurt naturalny;
- ograniczaj spożycie serów żółtych, pleśniowych i topionych.
7. Mięso, drób, ryby:
- zaleca się mięsa chude, np. indyk, kurczak (bez skóry), wołowina, cielęcina;
- z przetworów najlepiej wybieraj wędliny drobiowe i wołowe;
- rezygnuj z tłustych przetworów typu: parówki, salcesony, pasztety;
- polecane są ryby chude: dorsz, flądra, morszczuk, mintaj oraz bardziej tłuste, jak: makrela, halibut, tuńczyk czy śledź;
- ryby najlepiej gotuj na parze, piecz w folii lub na elektrycznym grillu, duś, ewentualnie smaż na niewielkiej ilości oleju.
8. Tłuszcze:
- z diety wyklucz słoninę, boczek i smalec;
- ogranicz tłuszcze do smarowania pieczywa;
- do sałatek i surówek wybieraj oleje: słonecznikowy, sojowy, kukurydziany.
9. Produkty słodkie i miód
Przy wyjątkowych okazjach można pozwolić sobie na bardzo małą porcję słodyczy. Dotyczy to wyłącznie osób o prawidłowej masie ciała i z wyrównaną cukrzycą.
10. Alkohol
Po wypiciu alkoholu wzrasta zagrożenie niedocukrzeniem, dlatego należy pamiętać o regularnym przyjmowaniu posiłków oraz o kilku ważnych zasadach:
- pij alkohol z umiarem,
- nigdy nie pij alkoholu bez jedzenia,
- często badaj stężenie glukozy we krwi,
- nigdy nie idź spać bez uprzedniego spożycia dodatkowej przekąski bogatej w węglowodany. Posiłki należy planować w taki sposób, aby każdego dnia zawierały zbliżone ilości składników
odżywczych ze szczególnym uwzględnieniem węglowodanów które mogą ulegać modyfikacji w zależności od: zaplanowanego wysiłku fizycznego, wyników poziomu cukru we krwi oraz dodatkowych chorób.
Wróć
